بلبرینگ خود تنظیم

بلبرینگ خود تنظیم چیست؟

بلبرینگ خود تنظیم (Self aligning ball bearings) دارای دو ردیف ساچمه با یک حلقه ی بیرونی مشترک است. شیار ساچمه آن منحنی است، به همین دلیل خاصیت خود تنظیمی ایجاد می شود. در صورتی که قدرت تحمل بار شعاعی این نوع بلبرینگ کافی نباشد، می توان از رولبرینگ بشکه ای که خاصیتی مشابه باهاش دارد استفاده کرد.

به غیر از بلبرینگ خود تنظیم انواع دیگری از بیرینگ ها تولید می شوند، که در دسته بندی بلبرینگ آورده شده اند.

مشخصات خاص بلبرینگ خود تنظیم چه هستند؟

.بلبرینگ خود تنظیم اختراع شرکت SKF است. این بیرینگ دارای دو ردیف ساچمه و یک حلقه بیرونی مشترک می باشد، که شیار ساچمه در آن به صورت کروی می باشد و به همین دلیل باعث ویژگی های زیر شده:

• به عدم همراستایی بین شفت و نشیمنگاه حساس نمی باشد، پس برای زمان هایی که در آن تغییر شکل شفت یا عدم همراستایی وجود دارد بسیار به درد بخور است.
• کمترین اصطکاک را در میان بلبرینگ های دیگر دارد، پس در سرعت های بالا نیز حرارت زیادی تولید نمی کنند.
• ظرفیت تحمل باری کمی دارند!

طرح های تولیدی بلبرینگ خود تنظیم؟

بلبرینگ خود تنظیم در سه دسته اصلی خود تنظیم بدون کاسه نمد، خود تنظیم با کاسه نمد و خود تنظیم با بوش بلند تقسیم بندی می شوند. در طرح اصلی، بلبرینگ های خود تنظیم با رینگ داخلی استوانه ای یا در بعضی از اندازه ها با رینگ داخلی مخروطی تولید می شود.

1. بلبرینگ خود تنظیم بدون کاسه نمد

بلبرینگ خود تنظیم بدون کاسه نمد در طرح اصلی با رینگ داخلی استوانه ای یا رینگ داخلی مخروطی تولید می شود. این طرح بلبرینگ خود تنظیم دارای شیار محیطی و سوراخ های روانکاری بر روی رینگ خارجی و سوراخ های روانکاری بر روی رینگ داخلی می باشد.

نکته: ساچمه بعضی از بلبرینگ های خود تنظیم سری  12 و 13 از گوشه آن بیرون زده و باید به آن توجه کرد.

2. بلبرینگ خود تنظیم با کاسه نمد

بلبرینگ خود تنظیم با کاسه نمد تماسی در هر دو طرف بلبرینگ تولید می شود. این طرح بلبرینگ خود تنظیم دارای رینگ داخلی استوانه ای یا مخروطی می باشد. از ویژگی های آن می توان به مقاوم بودن به سایش و روغن اشاره کرد. کاسه نمد آن از جنس لاستیک تقویت شده با ورق فولادی می باشد.

نکته: بیرینگ خود تنظیم با کاسه نمد، قبل از نصب نباید شسته شود و نباید تا بیش از دمای 80 درجه گرم شود.

3. بلبرینگ خود تنظیم با حلقه داخلی عریض

بلبرینگ خود تنظیم با حلقه داخلی عریض یا با بوش بلند، که در این طرح رینگ داخلیش بیرون زده و برای کار های غیر حساس بکار می روند.

نکته: زمانی که از دو بلبرینگ خود تنظیم با رینگ داخلی بیرون زده برای مهار شفت استفاده می شود، باید توجه داشت که سوراخ مهار رینگ داخلی هر دو بلبرینگ یا باید به سمت داخل یا به سمت خارج باند.

جنس قفسه ها در 3 طرح بلبرینگ خود تنظیم

• قفسه فولادی پرسکاری شده و مرکز شده نسبت به ساچمه ها بدون پسوند.
• قفسه فیبری و مرکز شده نسبت به ساچمه ها با پسوند TN و TN9
• قفسه برنجی ماشینکاری شده و مرکز شده نسبت به ساچمه ها، که با پسوند M یا بدون پسوند(برای بیرینگ های بزرگ) هستند.

نکته: بلبرینگ خود تنظیم با قفسه فیبری از جنس پلی آمید 6.6 را می توان تا دمای 120+ درجه سانتی گراد بکار برد. برای بیرنگ هایی که به صورت پیوسته در دمای بالا کار می کنند و شرایط کارکرد سختی دارند، از قفسه فولادی و برنجی استفاده می کنند.

پسوند های بلبرینگ خود تنظیم

بار حداقل و لقی داخلی

بلبرینگ خود تنظیم برای یک کارکرد مناسب باید تحت بار حداقلی باشند تا در سرعت بالا و شتاب بالا یا تغییرات ناگهانی جهت بار درست عمل کنند. بار حداقل برای بلبرینگ خود تنظیم به صورت تقریبی از فرمول زیر به دست می آید:

ρ/c =0.01

بلبرینگ های خود تنظیم به صورت استاندارد با لقی شعاعی نرمال تولید می شوند. ولی بیشتر آن ها با لقی بزرگتر از C3 نیز تولید می شوند، همچنین با لقی کم C2 و لقی بسیار زیاد C4 هم تولید می شوند. بیرینگ های سرس 130 و 139 با لقی C3 و بیرینگ ها بارینگ داخلی بیرون زده با لقی داخلی بین محدوده C2 و C3 تولید می شوند.

نصب بلبرینگ(مونتاژ و دمونتاژ بلبرینگ)

این فیلم آموزشی SKF درباره ی بلبرینگ های خود تنظیم می باشد.

بلبرینگ های خودتنظیم از دو ردیف ساچمه ای که داخل قفسه محکم شده اند و یک رینگ داخلی و یک رینگ خارجی که در محل لغزش ساچمه ها به شکل کروی می باشد، تشکیل شده است.

دو نوع بلبرینگ خود تنظیم وجود دارد، یک نوع با سوراخ داخلی ساده و یک نوع با سوراخ داخلی مخروطی می باشد. مونتاژ و دمونتاژ، نوع ساده آن همانند بلبرینگ های شیار عمیق ساده انجام می شود. تمرکز این فیلم بر روی نوع سوراخ مخروطی می باشد، به دلیل این که مونتاژ و دمونتاژ آن به یک روش خاص انجام می گیرد.

آن ها معمولا در کاربردهایی مانند مخلوط کن ها، دستگاه های همزن، شفت ها و فن ها استفاده می شوند. با قابلیت همراستا سازی بارهای نسبتا سبک.

وقتی بلبرینگ خود تنظیم با قطر داخلی مخروطی را به وسیله کیت آچار مهره قفل کن SKF می بندید، تنظیم صحیح بلبرینگ را تضمین می کند. نکته: بلبرینگ را تا زمانی که همه گیر آماده مونتاژ نشده از بسته بندی خود خارج نکنید.

در این حالت بلبرینگ بر روی بوش تبدیل بیرینگ قرار داده می شود و مهره قفلی بدون واشر قفلی بر روی پیچ بوش آچار مهره قفلی با فشار دست به اندازه ای که بیرینگ و بوش تبدیل روی هم قرار بگیرند بسته می شود.

سپس روی شفت را در ابتدای دستگیره تنظیم که مشخص شده، علامت بزنید. و آچار مهره قفلی را تا انتهای قسمتی که مشخص شده بچرخانید. در این حالت بیرینگ به صورت صحیح در جای خود قرار خواهد گرفت.

مهره قفلی را باز کنید و واشر قفلی را در جای  خود پشت بوش تبدیل قرار دهید. در پایان یکی از زبانه های واشر قفلی را در شیار مهره قفلی منطبق خم می کنیم. در اینجا روش صحیح نصب برای بلبرینگ های خود تنظیم با سوراخ مخروطی تکمیل شده است.

برای دمونتاژ بلبرینگ خود تنظیم، ابتدا زبانه واشر قفلی را که خم کردیم، صاف می کنیم . مهره قفلی را باز می کنیم.

یک قطعه فولادی را پشت بلبرینگ در جای مناسب قرار می دهیم و با چکش به قسمت مخروطی قطعه ضربه میزنیم، تا از قسمت مخروطی بوش از شفت جدا شود. بلبرینگ های خود تنظیم با اندازه تلرانس داخلی شعاعی از پیش تعیین شده تولید و عرضه می شوند.

هنگامی که بلبرینگ روی نشیمنگاه مخروطی کار می کند، در صورتی که همه ی تلرانس داخلی را حذف کنیم؛ عملکرد بلبرینگ خدشه دار خواهد شد و زمان سرویس بلبرینگ به طور چشمگیری کاهش خواهد یافت.